Felsefe tarihi

[Dildar Geverî]

Felsefe Tarihi, felsefenin mantık,
epistemoloji, ontoloji,
etik, estetik
gibi altbölümlerinden birisidir. Genel olarak felsefe derslerinin
başlangıcında verilir. Bunun temel nedeni, felsefe tarihinin içeriğiyle
ilintilidir. Felsefe tarihi, felsefenin ne olduğunun tanımlanmasından,
çeşitli felsefe ögretilerinin tarihsel yerlerinin ve öğretisel
ayrımlarının belirlenmesine, ve bu öğretilerin felsefenin alt bölümleri
açısından değerlendirilip ortaya konulmasına kadar çok yönlü ve çok
boyutlu bir içeriğe sahiptir. Felsefe tarihi bu anlamda sadece bir
mevcut felsefelerin ansiklopedik biraraya getirilmesi meselesi değildir;
felsefenin ne olduğunun tanımlanmasından neyin felsefe-içi neyin
felsefe-dışı sayılacağına değin bir dizi kuramsal/felsefi sorunla
yüzyüzedir. Bu anlamda, felsefenin bir altbölümü olarak felsefe tarihi,
hem felsefi çalışmanın başlangıcı hem de en önemli alanıdır. Genelde
felsefe tarihi kitapları, bu bakımdan öğretilerin ve bunların felsefi
sorunları çözme denemelerinin ardarda etkileşimlerle gelişen tarihini
ele alır. Bu tarihin hazırlanmasında hem düşünürlerin metinleri hem de
bu metinlerin tarihsel toplumsal koşulları içbağlantıları açısından
değerlendirilir, öğretilerin birbirine etkileri ve karşıtlıkları,
benzerlikleri ve ayrımları serimlenir. Dolayısıyla, genel anlamda
felsefe tarihinin varlık, bilgi ve değerlerle ilgili
soruları ve sorunları belirli özgül yöntemlerle değerlendiren ya da
inceleyen ve bu incelemeyi sonuçları bakımından da sistemaktikleştirmeye
yönelik çalışan bütün düşünce girişimlerini ortaya koymayı hedeflediği
söylenebilir.